مدل ریچارد واگن
یکی از جالب ترین مدل ها براي نشان دادن کاربردهاي پیچیدگی ذهنی در مجموعه فعالیت هاي بازرگانی مدل FCB می باشد که توسط ریچارد وان از موسسه تبلیغات FCB ارائه شد. وان و موسسه اش یک مدل برنامه ریزي تبلیغات بر مبناي تئوري هاي واکنش سنتی مانند مدل تاثیرات سلسله مراتبی و تحقیق بر پیچیدگی ذهنی بالا و پایین توسعه دادند آن ها ابعاد فکر در مقابل احساس را در هر سطح پیچیدگی ذهنی بر مبناي تئوري نیمکره مغز به این مدل اضافه کردند . تئوري نیمکره راست/چپ مغز پیشنهاد می کند که سمت چپ مغز بیشتر عقلانی و شناختی است در حالی که سمت راست مغز تصویري و احساسی است بر اساس این مدل از ترکیب دو مولفه پیچیدگی ذهنی (بالا و پایین) و نحوه تصمیم گیر ي خرید (مبتنی بر تفکر ومنطق و مبتنی بر عواطف واحساسات) چهار حالت و استراتژي برنامه ریزي تبلیغات به شرح زیر حاصل می شود که در شکل زير نشان داده شده است:
حالت اول ·
زمانی که پیچیدگی ذهنی بالا است و افراد بر اساس تفکر ومنطق براي خرید تصمیم گیري می نمایند. در این خصوص به خرید محصولاتی چون خانه، خودرو و مبلمان اشاره می شود . در این مورد فرد ابتدا آگاهی کسب می کنند، سپس احساسات خود را ارزیابی و نهایتاً اقدام به خرید می کنند. استراتژي ع قلانی یا آگاهی دهنده براي این حالت در تبلیغات مناسب است.
حالت دوم ·
زمانی است که پیچیدگی ذهنی بالا است و افراد بر اساس عواطف و احساسات تصمیم به خرید می گیرند که بیشتر در خصوص خرید کالاهایی چون جواهرات، لوازم آرایش و پوشاك مد روز مصداق دارد و افراد ابتدا به ارزیابی احساسات خود می پردازند و در صورت مثبت بودن اطلاعاتی در خصوص کالا کسب نموده وسپس اقدام به خرید می نمایند. استراتژي متاثرکننده یا آزمایشی با تاکید بر انگیزش احساسی و روان شناختی مانند عزت نفس یا ارتقاي خود انگاره در این حالت
مناسب است.
حالت سوم ·
زمانی است که پیچیدگی ذهنی پایین است و افراد بر اساس تفکر و منطق تصمیم می گیرند که از آن جمله می توان به خرید کالاهایی چون غذا و اقلام مربوط به خریدهاي روزانه خانگی اشاره نمود. در این حالت افراد ابتدا اقدام به خرید می کنند، سپس در خصوص کالا اطلاعات کسب نموده و نهایتاً احساسات خود را در مورد کالاي خریداري شده ارزیابی می نمایند. استراتژي ایجاد
عادت یا خرید روزمره در این حالت مناسب است.
حالت چهارم
زمانی است که پیچیدگی ذهنی پایین و افراد بر اساس عواطف واحساسات براي خرید تصمیم گیري می نمایند. کالاهایی مانند سیگار، نوشابه و شکلات از این دسته اند که افراد ابتدا خرید
این مدل یک روش مناسب براي برنامه ریزي تبلیغات تهیه می کند و اطلاعات به دست آمده از این تجزیه و تحلیل ها و روابط بین محصول ومصرف کننده می تواند در خلق جاذبه هاي عاطفی وجاذبه هاي فکري مفید باشد.